ORTAM DEZENFEKSİYONU

Ortam Dezenfeksiyonu

Şehir hayatının kaçınılmaz gereği olarak site,işyeri,okul,hastane, alışveriş merkezi, sosyal tesisler, oteller, fabrikalar, stadlar, spor salonları gibi pekçok alanda bir arada yaşamak zorundayız. Bu zorunluluk virüs,bakteri,mantar sporları ve mikroorganizmaların yayılması için en önemli etkendir. Toplum sağlığı için önemli hastalıklara hatta ölümlere yol açan virüs,bakteri,mantar sporları ve mikroorganizmaların ortamdan arındırılması için ortam dezenfeksiyonu ve ortamda bulunan eşyaların dezenfeksiyonu bulaşıcı hastalıkların yayılmasını en aza indirgemek için çok önemlidir.

Ortam dezenfeksiyonu nedir ve ne amaçla yapılır?

Ortam dezenfeksiyonu, bir ortamın (örneğin ev, ofis, okul gibi) bakteri, virüs ve diğer patojenlerden arındırılması süreci olarak tanımlanır. Ortam dezenfeksiyonu, insanların sağlığını koruma amacıyla yapılır. Özellikle, pandemi dönemlerinde veya bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu zamanlarda ortam dezenfeksiyonu önem kazanır.

Ortam dezenfeksiyonu, bakteri, virüs ve diğer patojenlerin yok edilmesi amacıyla yapılır. Bu nedenle, ortam dezenfeksiyonu, insanların sağlığını koruma amacıyla önemlidir. Ortam dezenfeksiyonu, bulaşıcı hastalıkların yayılımını önleyebilir ve insanların sağlık durumlarını iyileştirme potansiyeline sahiptir.

Ortam dezenfeksiyonu için hangi yöntemler kullanılır?

Ortam dezenfeksiyonu için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

Fiziksel yöntemler: Fiziksel yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için kullanılan yöntemler arasında yer alır. Fiziksel yöntemler, ortamın fiziksel olarak temizlenmesi işlemini içerir. Örneğin, süpürme, tarama ve fırça ile temizlik yapılabilir. Fiziksel yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için önemlidir ancak tek başına yeterli olmayabilir.

Kimyasal yöntemler: Kimyasal yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için kullanılan yöntemler arasında yer alır. Kimyasal yöntemler, ortamı dezenfekte etmek için kimyasal maddeler kullanılır. Örneğin, alkol, klor ve benzen gibi maddeler ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilir. Kimyasal yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için önemlidir ancak yan etkileri olabileceği için dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.

Fizikokimyasal yöntemler: Fizikokimyasal yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için kullanılan yöntemler arasında yer alır. Fizikokimyasal yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için fiziksel ve kimyasal yöntemlerin birleştirilmesini içerir. Örneğin, ozon ve ultraviyole ışık gibi maddeler ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilir. Fizikokimyasal yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için önemlidir ancak fizikokimyasal yöntemlerin de yan etkileri olabilir ve dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.
Biyofiziksel yöntemler: Biyofiziksel yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için kullanılan yöntemler arasında yer alır. Biyofiziksel yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için biyolojik ve fizikokimyasal yöntemlerin birleştirilmesini içerir. Örneğin, bakteriofajlar ve termal dezenfeksiyon gibi yöntemler ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilir. Biyofiziksel yöntemler, ortam dezenfeksiyonu için önemlidir ancak kullanımları kısıtlıdır ve dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.

Ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilecek yöntemler, ortamın özelliklerine, patojenlerin türlerine ve ortamda bulunan diğer maddelere göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, ortam dezenfeksiyonu için hangi yöntemlerin kullanılacağı konusunda uzman bir kişi veya kuruluşa danışılması önerilir.

Uygulama Detayları

Uygulamanın yapılacağı alanda iş güvenlik risklerinin giderilmesi için sorumlu kişilerin uyarılarına mutlaka uyulmalıdır.
Ortam dezenfeksiyonu uygulamasında çalışacak kişiyi ortamdan izole edecek yeterliliğe sahip kıyafet ve solunum aparatları ( maske,hava filtrasyon sistemi), gözlük, bone ve galoş mutlaka giyindirlmeli ve kuşatılmalıdır.
Virüs,bakteri,mantar sporları ve mikroorganizmaların bertaraf edilmesi için Sağlık Bakanlığı'ndan Ruhsatlı Dezenfektan kullanılması gerekmektedir.
Uygulama sırasında sıvı ve gaz olarak dezenfektan etkisi olan ürünler uygulama alanının durumuna göre tercih edilmelidir. Sıvı sisleme elektrik,elektronik cihazların bulunduğu alanlarda direkt olarak uygulanmamalıdır.
Gıda üretim alanları, hayvancılık yapılan alanlar dezenfekte edilirken gıda ürünleri ve hammadelerinin korunması önemlidir.
Dezenfekte cihazı dezenfekte edilecek yüzeye 80-90 derece açı ile püskürtülmeli ve yüzeden en az 2 metre uzaktan uygulama yapılmalıdır. Cihazın basıncına göre yüzeyle uygulayıcı arasındaki mesafe ayarlanmalıdır.
Uygulama tamamen bittikten sonra ortamda hava sürkilasyonu sağlanmalıdır.
Uygulama yapan personel çalışma kıyafetlerini çıkartıp özel poşetle ortamdan çıkartmalıdır.
Uygulama sonrası müşteri talebi ile ortamdan numuneler alınarak uygulamanın laboratuvar verileride raporlanabilir.

Ne Tür Dezenfektanlar Kullanılır?

Q.A.C. bazlı dezenfektanlar
Asit kökenli kimyasallarla formülize edilmiş,geniş spektrumlu ve etki süresi oldukça uzundur. Uygulandıktan sonra etki gösterebilmesi için belirli bir süre beklenmeli ve mutlaka durulanmalıdır.

Halojen bazlı dezenfektanlar
Klor ve klorlu temizleyiciler zayıf alkali ve çok güçlü oksidandır. Asidik kimyasallarla karıştırıldığında zehirli ve tahriş edici gaz çıkarır ve yaralanma ve hatta ölüme neden olabilir.

İyotlu dezenfektanlar

Asidik yapıdadır. Buharları solunum yolları için tahriş edici olduğundan, solumaktan kaçınılmalıdır. Diğer kimyasallarla karıştırılırsa yaralanmalara ve çıkan gazın solunması ölüme neden olabilir.

Alkol bazlı dezenfektanlar
En yaygın olanları isopropil ve etil alkoldür. Geniş spektrumlu, ancak etki süresi oldukça kısadır (5 dk). Etkili olabilmesi için yüksek konsantrasyonda (etil alkol % 70-95, isopropil alkol % 30) kullanılması gerekir. Pahalıdır. Durulama gerektirmez. Metil alkol (ispirto) zehirli olduğundan özellikle mutfaklarda dezenfeksiyon amaçlı kullanılmamalıdır.

Perasetikasit bazlı dezenfektanlar
Perasetik asit yumuşak metalleri aşındırdığından kullanımında çok özen gösterilmelidir. Son derece güçlü bir oksidan olup, oksijen çıkarır. Deriyle temas ettiğinde birkaç dakika yanma hissi duyulur. Etkilenen alan bembeyaz olur. Perasetik asitin son derece güçlü, karakteristik bir asit kokusu (sirke) vardır ve buharı tahriş edicidir. Yalnızca gıda üretim tesislerinin dolaşım hatlarında kullanıldığından, ciltle temas etme şansı fazla değildir. Diğer oksidanlardan uzakta, serin bir yerde saklanmalıdır.

Ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilecek diğer ürünler arasında, aşağıdakiler sayılabilir:

Alkol: Alkol, ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilecek ürünler arasında yer alır. Alkol, bakteri ve virüsleri öldürebilir. Alkol, ortamın farklı bölümlerine sürülerek uygulanabilir. Alkol, ortam dezenfeksiyonu için etkili bir üründür ancak yan etkileri olabileceği için dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.

Klor: Klor, ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilecek ürünler arasında yer alır. Klor, bakteri ve virüsleri öldürebilir. Klor, ortamın farklı bölümlerine sürülerek uygulanabilir. Klor, ortam dezenfeksiyonu için etkili bir üründür ancak yan etkileri olabileceği için dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.

Ozon: Ozon, ortam dezenfeksiyonu için kullanılabilecek ürünler arasında yer alır. Ozon, bakteri ve virüsleri öldürebilir. Ozon, ortamın havasına verilerek uygulanabilir. Ozon, ortam dezenfeksiyonu için etkili bir üründür ancak yan etkileri olabileceği için dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir.

Ortam dezenfeksiyonu için ne sıklıkta yapılması gerekir?

Ortam dezenfeksiyonu için ne sıklıkta yapılması gerektiği, ortamın özelliklerine, ortamda bulunan patojenlerin türlerine ve ortamda bulunan diğer maddelere göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, pandemi dönemlerinde veya bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu zamanlarda ortam dezenfeksiyonu daha sık yapılması gerekebilir. Ayrıca, ortam dezenfeksiyonu için kullanılan ürünlerin ömrü de ortam dezenfeksiyonu sıklığını etkileyebilir.

Ortam dezenfeksiyonu için ne sıklıkta yapılması gerektiği konusunda uzman bir kişi veya kuruluşa danışılması önerilir. Genel olarak, ortam dezenfeksiyonu için düzenli olarak yapılması önerilir. Örneğin, haftada bir veya iki kez ortam dezenfeksiyonu yapılması önerilebilir. Ancak, ortam dezenfeksiyonu için ne sıklıkta yapılması gerektiği konusunda uzman bir kişi veya kuruluşa danışılarak karar verilmesi önerilir.

Dezenfektan Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

İnsan, evcil hayvan ve doğayı korumak için öncelikle kolay ayrışabilen dezenfektan kullanmak ve amaca uygun maddi zarara yol açmayacak yada en az zarar veren dezenfektan kullanmalıyız.

Bakanlık tarafından onaylı ruhsatlı olduğuna dikkat edilmelidir.